Modelciliğe başladığımız çok eski yıllardan bu yana bulabildiğimiz pek çok boya markası ve türünü kullandık, kullanmak zorunda kaldık. Yaşlıların deyişiyle "bizim zamanımızda yoktu böyle boyalar..." İmkansızlık ve yokluklarla başlayan modelcilik serüvenleri günümüzde farklı ürün yelpazesiyle yerini kavram karmaşasına, kullanım zorluğuna ve bazen forumlarda  atılan fikirlerle "çorba" ya dönüşmekte. Sizlere genel hatlarıyla ve sadece kendi deneyimlerimizle bir "nedir bu model boyası olayı" yazısı hazırlamıştık . Aldığımız e-postalar ve forumlarda rastladığımız ısrarlı boya soruları aslında bu konunun yeterince  anlaşılamadığını gösteriyor. Ne yapalım ufak bir hatırlatma başlığıyla yazıyı tekrar güncellemeye aldık. Kolay gelsin. ÖT

Plastik model yapımında kullandığımız boyalar bu amaca uygun olarak üretilmiş boyalardır.  Model yapımında başka boyalar genel olarak kullanılmaz. Model boyaları iki başlık altında toplanır :

Boyalarla çalışmaya başladığınıza göre, aşağıdaki notları da her zaman aklınızda veya gözünüzün önünde bulundurmakta fayda var :

Farklı boyaları birbirine karıştırmayın . İstediğimiz rengi her zaman hazır olarak bulmamız zordur, bazen karışım yapmanız gerekebilir. Böyle durumlarda aynı marka ve özellikteki renkleri kendi arasında karıştırabiliriz ama tersi durumlarda sürprizlere açık olun ! Farklı kimyasal özellikler karışımın hemen bozulmasına veya model üzerinde çatlamasına sebep olabilir (ki bu daha kötü bir sonuç) . Aynı inceltici ve çözücüleri kullanıyor olsa bile farklı markaların karışımları da bozulmalara neden olabilir (Revell ile Humbrol enamel olmalarına rağmen karıştırılınca bozulur) .

Boyaları kutusunda inceltmeyin . Boyalar genel olarak kutusunda iken kullanılabileceğinden daha koyudur. Özellikle boya tabancası ile kullanılacağı zaman inceltilmesi gerekir. Kullanacağınız miktarda boyayı damlalık veya fırça ile ayrı bir kap veya palete aktarıp burada inceltici ekleyin. Kutu içersine eklenmiş inceltici veya inceltilmiş boyalar boyanın kısa sürede bozulmasına neden olur.

Boyalarınızı sadece uygun incelticiler ile inceltin . Aksine uygulamalar olsa bile risk almamak için (eğer sonuçlarından emin de değilseniz) boyalarınızı inceltmekte sadece tavsiye edilen incelticileri kullanın.

Bunları yaparsanız iyi olur :

• Karışımlarda temiz bir cam boya şişesi kullanıp; üzerine karışım oranlarını , numaralarını v.s yazarsanız iyi olur.

• Boya kutularının kapaklarını temizleyerek kapatırsanız hem hava alıp kurumasını önlersiniz hem de bir dahaki sefere kolay açılır. Açılmayan kapakları zorlamayın; ters çevirip birkaç damla sellülozik tiner damlatıp 4-5 dakika bekletin... kolayca açılır.

• Açılıp kullanılmış, ama bitmemiş kutuları uzun süre saklayabilmek için, ağzı sıkı kapalı ve ters olarak ısı ve ışıktan uzak bir yerde tutmalısınız.

• Boya karışımlarını önce mutlaka plastik bir yüzey üzerinde ( yıkanmış yoğurt kutuları ideal)  denemesini yapın. Bu karışımın kıvamını ve renk tonunun tam olarak oluşması için tamamen kurumasını bekleyin ki, sürpriz renklerde modelleriniz olmasın.

Biraz da ülkemizde bulunabilen boyalara ve özelliklerine değinelim .

 

HUMBROL ENAMEL En yaygın kullanılan ve renk yelpazesi oldukça geniş enamel serisi Humbrol'dadır. Fırça ve boya tabancası ile çok iyi uygulanır . Mat renkleri çabuk kurur . Birçok standarta uygun renk karşılığı bulunur. Parlatılabilen metal boyaları vardır.  Enamel olması sebebiyle kokusu ve dumanı kötüdür. Kutu kapakları iyi kapatılmazsa kısa süre içinde bozulabilir.
REVELL ENAMEL Model dünyasının bir diğer enamel boyası  olarak Revell de Humbrol ile aynı özellikler taşır. Revell'de çoğunlukta RAL (modern Alman renk kodu) karşılığı renkler mevcuttur. Diğer standartlara uygun renkler genelde karışım yaparak elde edilmek zorundadır . Bu da Revell boyalar için bir olumsuz bir yöndür. Ancak o da piyasada bulunabilen bir boyadır.
MODEL MASTER/TESTORS ENAMEL Cam şişede olması kullanım kolaylığı getirse de çok çabuk bozulabilen bir enameldir. Son yıllarda aynı firmanın akrilik boyaları da çıkmıştır. Özellikle boya tabancası ile iyi sonuç verir.  Kokusu nispeten azdır . Şişeleri yeniden kullanılabilir . Parlatılabilen metal serisi de vardır.
GUNZE SANGYO AKRİLİK Ülkemizde her zaman bulunmasa da bir kullananın devamını aradığı bir akriliktir. Renk çeşidi birçok standart uygun renk üretir ve karışım yapmaya pek gerek kalmaz. Çok ince ve örtücüdür. Ama fırça ile kullanılması sorunludur. Karışım ve inceltilmiş boyalar bozulmadan saklanabilir. Fiyat olarak da diğer boyalara göre pahalıdır ama boya verimliliği düşünülürse bu sorun olmaz. Özel eskitme boyaları mevcuttur.
TAMIYA ENAMEL-AKRİLİK Birçok renk üretmesine rağmen (özellikle askeri renkler) standart renk karşılıklarına tam olarak uymayan bir markadır. Bu yüzden pek çok rengin karışımla hazırlanması gerekir. Her iki grupta da (akrilik-enamel) boya kalitesi yüksektir. Ancak fırça ile uygulaması biraz problemlidir. Şişeleri yeniden kullanılabilir. Kokusu hafiftir. Karışım boyaları uzun süre bozulmadan saklanabilir. İnceltilmiş boyayı  şişesine geri dökseniz de bozulmaz.