www.ozkanturker.com

Emekli Kurmay Albay  Canip Orhun 2002 yılında İstanbul’da öldü. Ölümünden sonra çocukları tarafından yayınlatılan  anıları, onun  İkinci Dünya   Savaşı sırasında, Kraliyet Hava Kuvvetlerinde uçuş eğitimi için İngiltere’ye gönderiliş ve bu ülkedeki yaşam öyküsüne ait günlükler.  Ciddi bir yayınevi tarafından basılan ve özenli  bir düzelti sürecinden geçtiği anlaşılan  anıların büyük bir bölümünü oluşturan gidiş   öyküsü gerçekten çok ilginç. Savaş nedeniyle, Avrupa ve Akdeniz’den ulaşımın son derece tehlikeli[1]  olması nedeniyle  Canip Orhun’un da içinde bulunduğu kafile, Adana – Halep – Beyrut ve Kahire üzerinden Süveyş Kanalını geçerek, Cibuti üzerinden bu günkü   Tanzanya’nın eski başkenti Darüsselam’a geliyor. (Düşünün: 1943’de Tanzanya....yani,  eski Alman Doğu Afrikası !) Durun: yolculuğun daha yarısına bile gelmedik. Buradan Madagaskar’a geçiliyor. Madagaskar üzerinden Ümit Burnu  geçilip Batı Afrika  kıyılarından, sonunda  15 Haziran 1943’de Liverpool’a ulaşılıyor. Bir martta Ankara'dan başlayan bu eski tabirle “akıllara durgunluk veren”  dört aylık yolculuk  ve sonrası,  aslında  21 yaşında bir gencin bindokuzyüzkırklar Türkiyesinde başına gelebilecek en iyi şey. Yolculuk süresini  etrafındaki kişilerde pek rastlanmayacak bir bilinç ve duyarlılıkla gözleyerek, öğrenerek, kendini eğiterek geçiriyor.

      Gerek yolculuk gerekse  İngiltere’de geçirdiği aylara ilişkin bu anılarda  kimi zaman içinde bulunduğu “zamanlar” a özgü naifliklere rastlansa da, çevre ve kendi ile ilgili gözlemleri oldukça  nesnel. Canip Orhun belki kafiledeki en başarılı öğrenci değil ama, en  duyarlı bilinçli ve sanırım da en yakışıklı subay adayı! Gelişmiş bir batı toplumunda kadın erkek ilişkilerinde yer alan serbestlik, (bu serbestliğin bolca tadını çıkardığı da satır aralarında  keyifle seziliyor) Sosyal ilişkiler, sağlık, teknoloji,  ama  herşeyden önemlisi insan malzemesinin kalitesi onu derinden etkiliyor. Kitabın tümündeki bu  “farkında oluş” çok etkileyici açıkçası.