Tarihçe :

İkinci Dünya Savaşı sırasında;  Amerikan Piper Cub, İngiliz Lysander, Alman Fieseler Storch gibi  uçaklar irtibat, keşif, hedef tesbit türü görevlerde büyük başarıyla kullanıldılar. Jet çağın gelişi ile 1940’ların sonlarında, uçakların üstleneceği görevlerin tamamen değişeceği düşünülmekle birlikte, mevcut askeri doktrinde  radikal değişiklikler olmadığından, benzer görevleri yerine getirebilecek daha yeni bir uçak gerekliliği ortaya çıktı. Amerikan Savunma Bakanlığı 1954’de bu amaçla bir ihale açtı. İki kişilik, çift turbo-prop motorlu olarak talep edilen bu uçağın  kısa pistlerden havalanabilme yeteneği istenilen temel özellikti. Sunulan çeşitli teklifler arasında Grumman yapısı G-134  seçildi. Olası kullanıcılardan Deniz Kuvvetleri ayrıca,  uçağın Refakat Uçak Gemilerinde kullanılabilirliğini talep etse de daha sonra projeden çekildi. Kara Kuvvetleri projeyi desteklemeye devam etti ve artık YA0-1AF olarak adlandırılmış olan uçak 1959  baharında ilk uçuşunu yaptı.

Pilotların yan yana oturduğu, ön kısmı geniş bu uçağın bir böceğin gözlerini andıran garip bir görünüşü vardı. T biçimli orijinal  kuyruk tasarımının aksine üretim öncesi modeller üç  yön dümenli geleneksel bir  tasarımdaydı. Dokuz adet üretim öncesi model ile yapılan test uçuşları 1961’e kadar sürdü. Aksaklıklar giderildi ve model üretim için onaylandı. Tanım kodu artık OV-1  olarak değiştirilmiş ve  ufak bir Kızılderili kabilesi olan “Montauk” adı verilmişti! Fakat söyleniş zorluğu nedeniyle (birkaç kere içinizden tekrarlayın,  montauk, montauk , monta...) İsim daha   çok bilinen başka bir kabile, “Mohawk” ile değiştirildi.  

İlk üretim serisi Mohawk’lar  Amerikan ordusunda  kullanılan ilk turbo-prop motorlu uçaklar olarak,  Batı Almanya’daki Amerikan 7. Ordu’sunda hizmete girdiler. İlk modeller foto-keşif görevlerinde kullanılmak üzere gece de  çekim yapabilen KA-60 fotograf makineleri ile donanmıştı. Uçak bakım bölümleri ve pilotlardan gelen öneriler doğrultusunda  bazı değişiklikler yapıldı ve elektronik donanım geliştirildi.

Daha sonra, artan görev talepleri sonucu  kanatlardaki pilon sayısı artırıldı.  Bunun sonucu olarak değiştirilen kanat tasarımı sayesinde kanatlardaki 6 adet pilonda Mohawk 2.75 inçlik roketler, ek yakıt depoları, bombalar taşıyabilir hale geldi. Modifiye edilmiş 6 adet Mohawk “JOV-1A”  olarak tanımlanmış şekilde, savaş alanında test edilmek için Vietnam’a gönderildiler.

Bu kısa deney,  Kara Kuvvetlerine, havacılık konusunda Hava Kuvvetlerinin daha etkin olduğunu gösterdi. JOV-1A deneyi durduruldu. OV-1A olarak tekrar tanımlanan uçak, yer birliklerini destekleme görevlerinden çekilmiş olsa da kanatlardaki pilonlar sökülmeden bırakılan ve sıklıkla buralarda savunma silahları ile donatılan Mohawk,  foto keşif,  hedef izleme, hava istihbarat görevlerinde başarıyla kullanıldı.

Model :

Ukraynalı  üretici  Roden, genellikle   gözardı edilmiş 1. Dünya Savaşı  uçak modelleri ile uğraşan bir şirket. Bu tür uçaklar hiç ilgimi çekmediği ve benim kısıtlı yeteneklerimle kotarılamayacak gibi göründüğünden, şimdiye dek hiç bir modellerine bulaşmadım.  Geçenlerde, internette  eşelenirken bir sitede bu uçağın 1/48 ölçekli modelinin Roden tarafından üretilmiş olduğunu müşahade ettim. Aslında bu tür “teşhis” ler, modelin fiyatına dikkatle bakılınca hüsrana dönüşse de, bu öyle değildi. Resin filan değil,  düpedüz bildiğimiz enjeksiyon kalıp modeldi  işte.. Yapmayı hep istediğim bu garip görünüşlü uçağı alıp hemen yapma düşüncesi,  İnternetten alışverişteki;  doldurulacak satırlar, yazılacak rakamlar, onaylıyormusunuz? evet - hayır, e-mail şifresi, üyelik zımbırtısı,    vs. vs, ile boğuşmaya üşendiğimden bir süre –pek çok proje gibi- rafta kaldı. Taaa ki,  iki üç  gün önce   başka bir şey ararken Ankara'daki Hobbytime adlı mağazanın internet sitesinde    bu modeli görene kadar !! İnanılmaz bir  şekilde, fiyatı yurtdışındaki  ile aynıydı. Hem 312 alan kodu marifeti ile, bakkaldan “bir ekmek, bi sana, bi tane de duble kanatlı orkit”  ister gibi, isteyebilirdim. İstedim de...Telefondaki hanımefendiye  ne istediğimi  bildirip, karşılığında  banka hesap numarasını aldım. O da   bana %6  indirim yaptı. “Ulan,  camiada ağırlığım var, adımızı söylemek bile yetti, indirim yapıyorlar” diye düşünmekle birlikte pek belli etmedim. Fakat, sonradan bana söylendiğine göre, peşin ödemede bu indirimi herkese yapıyorlarmış. (Neyse. Ben, ilk teze inanmayı tercih ediyorum) Heyecan kasırgası 24 saatten az bir sürede nihayete erdi, hemen o akşam kargoya verdiler ve ben de sabah aldım.

Parçalardaki detay kalitesi çok yüksek olmakla birlikte, sanırım kalıp yüzeyleri ile ilgili bir sorun yüzünden parçaların yüzeyleri çok pürüzsüz değil. Bu durum özellikle gövde ve kanatlarda boya sırasında sorun yaratacağa benziyor. (portakal kabuğu hadisesi) Sorun sanırım yüzeylere Mr. Surfacer ve çok ince bir zımpara uygulamakla çözülür.  Genel olarak plastik çöküntüsü görünmüyor, yalnızca gövdenin arkasında, hava freninin üzerinde hafif bir çöküntü  var ki, burası da kolaylıkla doldurulabilir. Görebildiğim tek kalıp atım izi ise, ana iniş takımı yuvalarındakiler.Bu bölümler çok detaylı, yeterli derinlikte, bu yüzden   temizlemesi oldukça zor olan bu bölümü sanırım olduğu gibi bırakacağım. Keza hava frenlerinin yuvalarında da benzer bir durum var.

Kokpit inanılır gibi değil, şeffaf ön gösterge panelinin arkasına  göstergeler ıslak çıkartma olarak uygulanıyor. Gaz kolları, yan, baş üstü panelleri, dümen pedalları  ve koltuklar çok detaylı, Dokuz ayrı parçadan oluşan koltukların döşemesi bile ayrı olarak verilmiş! bir dizi eğip bükme ile yerine uygulayabilirsiniz diyor ya, hadi hayırlısı.

Kullanma kılavuzu mükemmel,  uçak ile ilgili epey kapsamlı bir tarihçe (tarihi yazarken oradan yararlandım)  net, hassas ve kolay anlaşılabilir çizimlerden oluşuyor, uçak üzerindeki tüm  yazıları ve uygulama yerlerini gösteren görünüşler bile usta işi. Modelin önüne ağırlık gerektiğini gösterir bir ibare  koymamış olmaları gerçeği  bile, kılavuzun niteliği hakkındaki görüşlerimi değiştirmeyecek..

Islak çıkartmalar da   çok ciddi görünüyor, uçak üzerindeki  tüm   yer aldığı büyük tabakada, milliyet işaretleri ve diğer yazılar uygun renk ve boyutlarda görünüyor, yüzeyin büyük bir bölümünü kaplayan yürünebilir bölümlerin sınırları siyah ıslak çıkartma olarak verilmiş, labirenti andıran bu bölümleri tabakadan kesip çıkartmak değil de, yerlerine yapıştırmak ciddi sorun olur  gibi görünüyor. Belki dikkati bir maske ve bolca sabır ile bu bölümler boyamak en iyisi.

Islak çıkatma seçenekleri ile 4 ayrı  uçağı modellemek mümkün.  İki tanesi “olive drab” olarak gösterilmiş olmasına rağmen, aslında “FS 14064” “Gloss Olive Green” olmalı imiş. İnternet sitelerindeki incelemeleri yazan bilgili beyefendiler öyle diyor. Gerçekten de uçakla ilgili rastladığım renkli fotograflarda uçak  zeytin  yeşili  renkte ve rugan ayakkabı gibi parlaktı. Gözüme pek hoş görünmese de, sanırım ben de öyle boyayacağım. (Ya da boyamam!)

Özetle,   fazla ünlü olmayan bir üretici tarafından, çok ciddi emek sarfedilerek yapılmış, bence mükemmele yakın, ciddi sorunları olmayan bir model.  Ufak parçalara ve ıslak çıkartmalara bir parça özenle, mükemmel bir iş çıkarılabilir.

Ahmet Dönmez © 2005