Doksanlı yılların ortalarında bir poşet içersinde elime geçen model artıklarından birisi. Hunharca birleştirilip boyanmış ve daha sonra da çöpe gönderilmiş bir model. Yaparım diye uzun bir zaman tuttuktan sonra sıkılıp başka bir mecraya yollamıştım. Nasıl olduysa yine dönüp dolaşıp bana geri gelince vardır bir hikmeti diyerek yine karanlık ve derin kutulardan birisine göndermiştim. Nedense geçenlerde hadi artık başla cihetinden bir mesajla tekrar tezgaha çıkardım.

Şimdi anlıyorum ki o yıllarda bu modeli restore etmeye çalışsaydım büyük ihtimalle yarım kalır ve çöpe giderdi. Bunca zaman boşa beklememiş. Bilgi ve tecrübenin yanında daha fazla imkana sahip olduğumuz bu dönem modeli tekrar ve daha iyi şekilde yapabilmek için doğru zaman sayılır.

Model Smer markası tarafından 1958 yılında piyasaya sürülmüş. Günümüz standartlarına göre oldukça basit, az parçalı ve detaysız bir model. Tahminim bu model 70'li yılların sonunda alınıp o zamanın koşullarında yapılmış. Temel parçaları birarada olsa da bazı parçalar zaman içinde kırılıp kaybolmuş.  Günümüzde sulu çıkartma olarak verilen işaret, numara vs gibi detaylar üretildiği dönemin bir fantezisi olarak plastik üzerine kabartma olarak işlenmiş. O dönem için bir kolaylık gibi görünse de günümüzde bu detayların silinip temizlenmesi oldukça can sıkıcı bir iş.

Bütün parçaları kalan boya artıklarından temizleyip ciddi bir tesviye, dolgu, astar kampına soktum. Günümüzde kolayca ulaşabildiğimiz dökümanlar sayesinde modelde olmayan detayların bir listesini çıkardım. Bunların bir kısmını modelleyerek üçboyutlu yazıcı marifetiyle ürettim. Motor, amartisörler, dikmeler, kokpit, koltuklar, tekerlekler, pervane, kızak ve yakıt deposu bu şekilde ortaya çıktı.

İniş takımı ve altındaki kızak karmaşık görünümlü ama bir o kadar da nazik bir yapıya sahip olduğu için dikme ve bağlantıları tel ve boru kullanarak yeniden imal ettim. Bütün parçalar boyamadan sonra birleştirilecek şekilde hazırlandı. Kanatlar ve dümenlerin tesviye ve astar işleri bittikten sonra birleştirmeye başladım. Dikey dümenin orjinali kötü durumda olduğu için plastik levhadan tekrar imal ettim. Temel montajı tamamlayınca boyama işlerine yöneldim. Çok uzun zamandır akrilik boya kullanmama rağmen bu sefer nostalji yaparak modeli Humbrol Enamel boya ile boyadım. Kuruması birkaç gün alsa da enamel boya hem daha kapatıcı hem de yüzeye yapışarak sağlam bir yapı oluşturdu.

Boyama işlerinin tamamlanmasının ardından montaj aşamasına geçtim. Bu süreç tahminimden daha uzun zaman aldı. Oniki dikmenin ayarlanması modelin en uzun ve sabır isteyen kısmı oldu. Kumanda ve gergi telleri de birkaç günlük çalışmayla tamamlandı. Diğer detayların da tamamlanmasının ardından modeli yarı mat vernik atarak tamamladım. Hepimize geçmiş olsun. Bu özellikte birkaç modelim daha var, hatta birisi tezgahta bitmemek için direniyor. Araya kolay bitecek modeller alarak ilerliyorum. Bakalım sinir harbini kim kazanacak ?

İyi modeller

Özkan Türker

Ekim 2025